Woningmarkt koelt af en huizenkopers spelen weer op veilig: voorbehoud van financiering is terug van weggeweest

Nu de huizenmarkt afkoelt is het kopen met voorbehoud van financiering terug van weggeweest. In de oververhitte markt lieten veel kopers dit achterwege om niet achter het net te vissen.

Door de hogere hypotheekrente en de hoge inflatie is de woningmarkt aan het omslaan. Huizenzoekers bieden steeds vaker minder boven de vraagprijs, bleek eerder uit cijfers van Makelaarsland. En de gemiddelde transactieprijs van een bestaande woning is in derde kwartaal met 5,8 procent gedaald in vergelijking met het tweede kwartaal van 2022, zo meldde makelaarsclub NVM in oktober.

Het aantal huizenkopers ligt op dit moment zo’n 20 tot 25 procent lager dan vorig jaar. Zij hebben minder concurrentie en voelen daarom weer de ruimte om te kopen met voorbehoud van financiering.

Dit is een van de ontbindende voorwaarden waaronder potentiële kopers het voorlopig koopcontract kunnen tekenen. Het financieringsvoorbehoud is een van de bekendere ontbindende voorwaarden, een andere is bijvoorbeeld het voorbehoud van bouwkundige keuring.

Als niet aan een van de voorwaarden wordt voldaan, kan de koper onder het voorlopig koopcontract uit komen zonder boete, die meestal 10 procent van de koopsom bedraagt.

Koper op huizenmarkt dekt zich in met ontbindende voorwaarden

In de overspannen markt kon kopen met ontbindende voorwaarden betekenen dat je als potentiële koper geen of minder kans maakte. Verkopers hadden vaak de keuze uit veel gegadigden die bereid waren veel te bieden en zonder ontbindende voorwaarden te kopen.

Inmiddels zien hypotheekadviseurs dat het merendeel van de kopers weer koopt met voorbehoud van financiering. En ook de duur van dit voorbehoud is toegenomen, van ongeveer vier weken naar tot nu toe gemiddeld zes weken in november. Hiermee gaan we terug naar een normale situatie, waarbij potentiële kopers niet langer een extra risico hoeven te nemen om kans te maken.

Dat wil niet zeggen dat kopers weer de overhand hebben op de huizenmarkt. Makelaarsvereniging NVM definieert de markt aan de hand van zijn krapte-indicator, die bij benadering aangeeft uit hoeveel woningen een potentiële koper kan kiezen.

Momenteel staat de krapte-indicator op 2,8, wat betekent dat huizenzoekers uit bijna drie woningen kunnen kiezen. Een kopersmarkt begint pas bij een krapte-indicator van 10. Om daar te belanden moet de markt eerst nog langs de krapte-indicator tussen de 5 en 10, die een evenwichtige markt aangeeft.

Volgens economen kan het nog lang duren voordat de kopersmarkt in zicht komt, vanwege het woningtekort.