OvFD: ‘Onnodige paniek door AFM-rapport over aflossingsvrije hypotheek’

De Organisatie van Financiële Dienstverleners (OvFD) vreest dat de berichtgeving van de AFM over de vermeende kwetsbaarheid van huishoudens met een aflossingsvrije hypotheek leidt tot onnodige paniek.

De OvFD stelt zicht niet te herkennen in de berichten van de toezichthouder die stelt dat huishoudens met een aflossingsvrije hypotheek financieel kwetsbaar zijn. “Het is goed dat huiseigenaren aandacht hebben voor hun hypotheek tijdens de looptijd, want die moet regelmatig worden gecheckt”, aldus de organisatie. “Hypotheekadviseurs maken hun klanten hierop attent en dragen bij aan de betaalbaarheid van de hypotheek, nu en in de toekomst.”

78.000 huishoudens financieel kwetsbaar

De AFM bracht gisteren naar buiten dat 78.000 huishoudens met een aflossingsvrije hypotheek geen nieuwe financiering kunnen krijgen aan het einde van de looptijd. In totaal hebben drie miljoen huishoudens een aflossingsvrije hypotheek. Volgens de autoriteit blijven 18.000 huishoudens met een restschuld zitten wanneer ze hun woning gedwongen moeten verkopen. Volgens de OvFD gaat de AFM er “in haar onderzoek mogelijk vanuit dat huizenbezitters met een aflossingsvrije hypotheek tot 2035 niets aan hun hypotheek doen, of niet zullen verhuizen, en daardoor aan het eind van de looptijd met een restschuld blijven zitten, terwijl geldverstrekkers en hypotheekadviseurs zich juist inzetten om dit te voorkomen.”

Onnodige paniek moet worden voorkomen

“Het is goed om huizenbezitters tijdig te informeren en adviseren over wat er aan het einde van de looptijd van de hypotheek kan gebeuren, maar het is daarbij wel belangrijk om onnodige paniek te voorkomen”, zegt OvFD-voorzitter Christian Dijkhof. “Het onderzoek geeft aan dat zo’n 3 procent van alle aflossingsvrije hypotheken, dus zo’n drie miljoen, niet voor herfinanciering in aanmerking zou komen aan het einde van de looptijd in 2035. Maar daarmee heb je niet automatisch een probleem.”

Diverse oplossingen lijken mogelijk

Volgens Dijkhof kan tussentijds verhuizen, het verlengen van de looptijd van de hypotheek of versneld aflossen een oplossing bieden. “Feit is dat er weinig partijen zijn die zicht hebben op de totale vermogenspositie van deze consumenten of huishoudens.” Overigens zien de meeste huiseigenaren volgens de organisatie van financieel dienstverleners hun aflossingsvrije hypotheek niet als een verkeerde keuze. Ze kozen er bewust voor omwille van de flexibiliteit en lage lasten.

Verleng de looptijd

De meeste huiseigenaren zien volgens de OvFD hun aflossingsvrije hypotheek helemaal niet als een verkeerde keuze. “Veel huizenbezitters hebben er bewust voor gekozen vanwege de flexibiliteit en lage lasten. Voor ouderen met een beperkt pensioeninkomen is de aflossingsvrije hypotheek vaak de beste oplossing om in hun huis te kunnen blijven wonen. Zij hebben in veel gevallen ruim voldoende overwaarde en omdat hun maandlasten bescheiden zijn, is aflossen dan niet noodzakelijk. Want uiteindelijk wordt de hypotheek bij de verkoop van het huis volledig terugbetaald. Door die lage maandlasten blijft er bovendien ruimte om extra zorg in te kopen.”

Om huizenbezitters met een aflossingsvrije hypotheek meer lucht te geven, ziet de OvFD als een mogelijke oplossing dat geldverstrekkers de looptijd van alle aflossingsvrije hypotheken verlengen van 30 naar 75 jaar of helemaal geen einddatum hanteren. “Mensen met een bescheiden inkomen kunnen dan de maandelijkse lasten van hun aflossingsvrije hypotheek nu en in de toekomst over het algemeen prima betalen.”

Huren is geen optie voor lagere inkomens

De AFM stelt verder nog dat met name mensen met lagere inkomens en hoge loan-to-value kwetsbaar zijn, doordat er vaak geen ruimte is om extra af te lossen en hogere maandlasten ook geen optie zijn. De OvFD zegt te begrijpen dat deze groep kwetsbaar is in combinatie met een aflossingsvrije hypotheek, maar benadrukt dat huren als alternatief vaak nog hogere maandlasten oplevert, als er al een passende huurwoning beschikbaar is.